چطور بفهمیم طلا چند عیار است؟ راهنمای کامل تشخیص عیار طلا از روی شماره و تست خانگی
خیلی وقت‌ها موقع خرید یا فروش طلا، یا حتی وقتی یک قطعه طلای هدیه می‌گیریم، این سوال توی ذهن‌مان می‌چرخد: «این طلا چند عیاره؟!» دانستن عیار طلا فقط برای اطلاع نیست؛ بلکه مستقیماً روی قیمت، ارزش، و حتی تصمیم‌گیری شما برای نگه داشتن یا فروش آن تأثیر دارد. اگر تا حالا به دنبال راهی ساده و دقیق برای تشخیص عیار طلا بوده‌اید، این مقاله مخصوص شماست. اینجا یاد می‌گیرید چطور با چند نشانه ساده، از روی شماره یا تست‌های خانگی، عیار واقعی طلا را بفهمید. همچنین اگر به تحلیل‌های به‌روز بازار طلا علاقه دارید، سایت «اف‌ایکس‌یار» یکی از منابع خوب و معتبر برای شروع است.
چگونه بفهمیم طلا چند عیار است؟
برای تشخیص عیار طلا چند روش وجود دارد. اولین و رایج‌ترین روش، بررسی شماره یا مهر حک‌شده روی قطعه طلاست. عددهایی مانند 750، 585 یا 999 معمولاً در پشت یا داخل انگشتر، گوشواره یا گردنبند حک می‌شوند و نشان‌دهنده درصد خلوص طلا هستند. این عددها مستقیماً به عیار طلا اشاره دارند. مثلاً عدد 750 یعنی این قطعه طلا ۷۵ درصد خالص است و به‌اصطلاح «عیار طلا 750» یا همان ۱۸ عیار است. اگر مهر وجود ندارد یا ناخواناست، تست‌هایی مثل تست اسید، سنگ محک، رنگ و وزن هم می‌توانند کمک کنند.
سامانه عیار طلا
در ایران سامانه‌ای رسمی برای بررسی اصالت و عیار طلا راه‌اندازی شده که از طریق آن می‌توان با وارد کردن شماره شناسایی درج‌شده روی فاکتور یا طلا، اطلاعات کامل از جمله عیار طلا را دریافت کرد(ری‌گیری). این سامانه توسط اتحادیه طلا و جواهر پشتیبانی می‌شود و به کاربران کمک می‌کند طلاهای رسمی و دارای کد رهگیری را با خیال راحت‌تر بررسی کنند. البته این سامانه بیشتر برای طلاهای نو کاربرد دارد که دارای کد شناسایی هستند.
عیار طلا یعنی چه؟
عیار در واقع نشان می‌دهد که از ۲۴ قسمت یک فلز، چند قسمت آن طلا خالص و چند قسمت آن آلیاژهای دیگر است. عیار ۲۴ یعنی ۱۰۰٪ خالص، و عیار ۱۸ یعنی ۷۵٪ طلا و ۲۵٪ دیگر فلزات مثل نقره یا مس. هرچه عدد عیار بالاتر باشد، طلا خالص‌تر و البته نرم‌تر است. طلاهای عیار پایین‌تر مقاوم‌ترند و بیشتر برای ساخت زیورآلات روزمره استفاده می‌شوند. شناخت درست عیار به شما کمک می‌کند قیمت واقعی طلا را بهتر درک کنید و تفاوت‌های ظاهری و قیمتی را متوجه شوید.
جدول عیار طلا
در جدول زیر می‌توانید پرکاربردترین انواع عیار طلا را ببینید:
| عیار طلا | درصد خلوص | شماره حک‌شده | توضیح |
|---|---|---|---|
| ۲۴ عیار | ۹۹.۹٪ | 999 | طلای کاملاً خالص، نرم و کم‌استفاده در زیورآلات |
| ۲۲ عیار | ۹۱.۶٪ | 916 | بیشتر در هند و کشورهای آسیایی استفاده می‌شود |
| ۱۸ عیار | ۷۵٪ | 750 | رایج‌ترین نوع در ایران و اروپا، مناسب زیورآلات |
| ۱۴ عیار | ۵۸.۵٪ | 585 | مقاوم‌تر، در کشورهای غربی کاربرد زیادی دارد |
| ۱۰ عیار | ۴۱.۷٪ | 417 | طلا ارزان‌قیمت‌تر، کمتر در ایران رایج است |
چرا عیار طلاها با هم متفاوت است؟
تفاوت در عیار طلا به دلیل نیازهای گوناگون در طراحی، استفاده و هدف نهایی از تولید طلا به وجود می‌آید. طلای خالص بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است و برای ساخت زیورآلاتی که قرار است هر روز استفاده شوند، چندان مناسب نیست. به همین دلیل، آن را با فلزات دیگری مانند نقره، مس یا نیکل ترکیب می‌کنند تا سخت‌تر شود. این ترکیب باعث کاهش درصد خلوص طلا و در نتیجه کاهش عیار آن می‌شود.
در کشورهای مختلف، فرهنگ استفاده از طلا نیز روی انتخاب عیار تأثیر می‌گذارد. برای مثال، در هند و کشورهای عربی طلاهای با عیار بالا مانند ۲۲ یا ۲۴ رایج‌ترند، چون جنبه‌ی سرمایه‌گذاری و نمایش دارند. اما در اروپا و آمریکا معمولاً از طلای ۱۴ یا ۱۸ عیار استفاده می‌شود تا مقاومت بیشتری داشته باشد و در طول زمان تغییر رنگ ندهد. همچنین بودجه و سطح درآمد افراد نیز در انتخاب عیار طلا مؤثر است؛ طلای با عیار پایین‌تر قیمت مناسب‌تری دارد و در دسترس‌تر است.
نوع کاربری نیز عامل مهمی است. برای مثال، حلقه ازدواج یا طلایی که قرار است دائم روی دست یا گردن باشد، باید مقاومت خوبی داشته باشد؛ پس استفاده از طلای ۱۸ یا ۱۴ عیار گزینه‌ای منطقی‌تر است. از سوی دیگر، طلاهای سرمایه‌گذاری مثل شمش و سکه معمولاً با عیار ۲۴ عرضه می‌شوند چون قرار نیست استفاده روزمره داشته باشند.
عیار طلا باید چند باشد؟
عیار مناسب بستگی به هدف شما از خرید طلا دارد. اگر می‌خواهید طلا را برای سرمایه‌گذاری بخرید، طلاهای ۲۴ عیار یا طلای آب‌شده بدون اجرت انتخاب بهتری هستند. اما اگر قصد استفاده روزمره یا هدیه دارید، طلاهای ۱۸ عیار که با شماره 750 شناخته می‌شوند، بهترین انتخاب‌اند. این طلاها هم دوام خوبی دارند، هم ارزش مناسبی، و هم ظاهر زیبا. اگر دنبال مقاومت بیشتر هستید، ۱۴ عیار هم می‌تواند گزینه‌ای کاربردی باشد. مهم این است که بدانید عیار طلا فقط یک عدد نیست؛ بلکه معیاری برای سنجش ارزش، خلوص و حتی کاربرد آن در زندگی روزمره ماست.
با شناخت کامل عیار طلا و یادگیری روش‌های ساده برای تشخیص آن، می‌توانید با خیال راحت‌تر طلا بخرید، هدیه بدهید یا بفروشید؛ بدون اینکه نگران تقلبی بودن یا اشتباه در ارزش‌گذاری باشید.
