سوآپ (Swap) یکی از اصطلاحات رایج در بازارهای مالی، به خصوص فارکس، است. به زبان ساده، سوآپ هزینه یا بهره‌ای است که معامله‌گران برای نگه داشتن یک معامله‌ی باز در طول شب پرداخت می‌کنند یا دریافت می‌کنند. این مفهوم بیشتر در بازارهای مالی که از اهرم مالی (Leverage) استفاده می‌شود، کاربرد دارد.
سوآپ چگونه کار می‌کند؟
در بازار فارکس، وقتی شما یک ارز را خریداری می‌کنید، به صورت غیرمستقیم بهره‌ای برای نگهداری آن ارز پرداخت یا دریافت می‌کنید. دلیل این موضوع این است که هر ارز در جهان نرخ بهره مخصوص به خود را دارد. اگر شما ارزی را خریداری کنید که نرخ بهره آن بیشتر از ارز فروخته شده باشد، ممکن است بهره دریافت کنید. اما اگر برعکس باشد، باید بهره پرداخت کنید.
مثال ساده:
فرض کنید در یک معامله‌ی فارکس، شما یورو (EUR) را خریده و دلار آمریکا (USD) را فروخته‌اید. اگر نرخ بهره یورو بیشتر از دلار باشد، شما ممکن است مبلغی به عنوان بهره دریافت کنید. اما اگر نرخ بهره دلار بیشتر باشد، باید بهره پرداخت کنید.
انواع سوآپ‌ها در بازارهای مالی
سوآپ‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام در شرایط خاصی استفاده می‌شوند. در اینجا به چند نوع رایج سوآپ اشاره می‌کنیم:
- سوآپ نرخ بهره (Interest Rate Swap): در این نوع سوآپ، دو طرف قرارداد توافق می‌کنند که بهره‌های متفاوتی را برای یک مبلغ مشخص با هم مبادله کنند. این نوع سوآپ بیشتر در قراردادهای بلندمدت استفاده می‌شود.
- سوآپ ارز (Currency Swap): این نوع سوآپ شامل مبادله ارزهای مختلف به همراه بهره است. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است بخواهد بدهی خود را که به ارز خارجی است، به ارز محلی تبدیل کند.
- سوآپ اعتباری (Credit Default Swap): این نوع سوآپ بیشتر برای مدیریت ریسک‌های مالی استفاده می‌شود. در اینجا، یک طرف قرارداد برای پوشش ریسک اعتباری پرداخت می‌کند و در صورت وقوع حادثه‌ای مانند ورشکستگی، طرف دیگر خسارت را جبران می‌کند.
سوآپ در فارکس چه اهمیتی دارد؟
سوآپ در معاملات فارکس به چند دلیل اهمیت دارد:
- تأثیر بر سود و زیان: هزینه یا درآمد سوآپ می‌تواند تأثیر زیادی بر سود یا زیان نهایی معامله‌گر داشته باشد، به خصوص اگر معامله‌ها برای مدت طولانی باز بمانند.
- مدیریت سرمایه: معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً سوآپ را در استراتژی معاملاتی خود در نظر می‌گیرند.
- انتخاب جفت ارز مناسب: نرخ سوآپ می‌تواند بر تصمیم معامله‌گر برای انتخاب جفت ارز تأثیر بگذارد.
آیا می‌توان از سوآپ اجتناب کرد؟
بله، برخی از بروکرها (کارگزارها) حساب‌های بدون سوآپ ارائه می‌دهند که به “حساب‌های اسلامی” معروف هستند. در این نوع حساب‌ها، بهره‌ای برای نگه داشتن معامله‌های باز در طول شب محاسبه نمی‌شود. این گزینه معمولاً برای معامله‌گرانی که به دلایل شرعی نمی‌خواهند بهره پرداخت یا دریافت کنند، مناسب است.
